In gesprek met Hans Verbugt
‘Deze regio van jonge makers barst van het talent’
In gesprek met Hans Verbugt, directeur Musis & Stadstheater Arnhem
Aan de rand van de binnenstad vind je het kloppend hart van Arnhem: Musis & Stadstheater Arnhem. Hét huis van de stad en de regio biedt niet alleen een podium aan nationale en internationale gezelschappen en artiesten van topniveau, zoals Level 42, Phion of het Metropole Orkest. Het is ook een podium voor jonge makers uit de omgeving; de dansers, muzikanten en artiesten van nu. Hans Verbugt, directeur van Musis & Stadstheater Arnhem (MSA), vertelt over de kracht en uitstraling van makersstad Arnhem.
Het is de creatieve levendigheid van Arnhem waar hij voor viel, vertelt Hans Verbugt. Natuurlijk, in Amsterdam en Antwerpen, waar hij eerder werkte als respectievelijk (adjunct)directeur van het conservatorium en directeur van het orkest, is het culturele leven wellicht omvangrijker, maar in Arnhem valt direct het grote culturele aanbod per inwoner op en de diversiteit ervan. Van Museum Arnhem tot ArtEZ, van het modekwartier tot Luxor: je kunt in de stad – en erbuiten – overal genieten van gevestigde namen en aanstormend talent. Sinds 2017 is Hans directeur van MSA, met als mooie uitdaging om eerst de nieuwe concertzaal in Musis tot een succes te maken en later om datzelfde te doen voor de nieuwe schouwburg, het Stadstheater, dat over zo’n 2 jaar haar deuren weer opent.
Brede programmering
Hans ziet het als een belangrijke opdracht om de jonge makers te behouden die van ArtEZ, maar ook Rijn IJssel en andere kunstopleidingen die hier uit de stad komen. Toneel, dans, muziek en beeldende kunst: Arnhem barst van het talent. ‘We zijn als Musis en Stadstheater al jaren geen elitair podium meer. Dat kan ook niet in deze tijd. We zijn er voor iedereen. Daarom werken we er hard aan om de stad en deze tijd naar binnen te halen. Van gerenommeerde voorstellingen van Theater Oostpool tot een regionale Keti Koti-viering of hiphop performances: we programmeren steeds breder en diverser. Dat zorgt ervoor dat een bredere groep mensen zich in onze programmering herkent en blijft terugkomen.
Maatschappelijke cohesie
Hans vertelt vol vuur over de waarde van cultuur. ‘Cultuur heeft grote betekenis, economisch en maatschappelijk. Dit gaat niet alleen om het hoge niveau van professioneel aanbod, maar ook het brede scala aan amateuristische kunstbeoefening in ons land. Het vormt de humuslaag voor onze samenleving, essentieel voor de sociale cohesie. Iets dat we door maatschappelijke veranderingen juist dreigen te verliezen. Cultuur is hét wapen tegen verdeeldheid. Samenkomen met andersdenkenden en gelijkgestemden en samen zingen, dansen, klappen – dat bindt en verbindt.’
Experimenteren
‘Vooropgesteld: we willen op onze podia een hoogwaardig artistiek aanbod. Wat op het podium staat, moet gewoon steengoed zijn, maar we geven ook amateurgezelschappen onderdak en ruimte voor experiment en presentatie. De stad verandert, het publiek verandert, interesses veranderen. Je kunt als culturele instelling niet achterover leunen en voorstellingen blijven maken voor een kleine elite. Ik hoorde laatst iemand zeggen: ‘subsidie is een vangnet, geen hangmat’. Terecht. Je zult je moeten verantwoorden, laten zien waarom cultuur ertoe doet.’
Rijk en divers aanbod
‘De stad investeerde in het afgelopen decennium veel in de culturele infrastructuur: in podia, maar ook in Rozet, Museum Arnhem of Filmtheater Focus. Ja, dat is investeren in baksteen, maar die investeringen hebben wel geleid tot een rijk en divers aanbod. Je hebt nu eenmaal eerst die faciliteiten nodig. Neem nou Musis: wij hebben de oudste concertzaal van Nederland. Met de nieuwe Parkzaal die in 2018 opende, zijn we tegelijkertijd ‘jonger’ dan ooit.’ Deze prijswinnende concertzaal, met een grote glazen wand die op het Musispark uitkijkt, is enorm flexibel. De ene dag biedt de zaal ruim 1.000 zitplaatsen voor klassieke concerten en theatervoorstellingen, maar net zo makkelijk faciliteren we de andere dag concerten met 1.800 staanplaatsen voor pop, house of techno. Ook zijn we de thuishaven voor huisorkest Phion. Of als locatie voor zakelijke evenementen en congressen. ‘Die veelzijdigheid zorgt ervoor dat we zelden leeg staan en daarnaast blijft er ruimte voor educatieve, sociale en maatschappelijke organisaties; van een besloten voorstelling voor zelfstandig wonende ouderen tot het vieren van carnaval, georganiseerd door On Ganse.’
Studenten aan het roer
‘Horecastudenten, theatertechnici in opleiding, studenten dans van Rijn IJssel: een week lang nemen zij Musis volledig over. Ze organiseren complete dinershows en doen de programmering, de techniek, de aankleding, de marketing, de verkoop van tafels aan bedrijven, alles dus, helemaal zelf. Daarmee ontstaat een brug tussen opleiding en praktijk en maken we ook de afstand tot cultuur kleiner.’
Vol leven
De aanpak heeft resultaat: bezoekersaantallen groeien fors. Waar we blijven bouwen aan onze programmering, bouwen we tegelijkertijd aan het nieuwe Stadstheater: een theater dat past bij de tijd en de regio. Ook de diversiteit neemt toe, weet Hans dankzij een postcodecheck én het is zichtbaar. ‘Wanneer ik nu naar een voorstelling van ons ga, zie ik een steeds grotere verscheidenheid aan mensen in vergelijking met nog maar een paar jaar geleden: meer generaties, meer mensen van kleur. We zijn er nog niet, want het mag van mij nog veel diverser, maar we zijn goed op weg.’ De stad profiteert ook van de toegenomen diversiteit, stelt Hans. ‘De straten rond Musis en het Stadstheater zijn door de bredere programmering vrijwel elke dag vol leven. Overdag én in de avonden trekken onze voorstellingen en evenementen volop bezoekers.’ De samenkomst en verbinding, dat is toch uiteindelijk waar we op bouwen voor de toekomst.
‘Het aanbod aan cultuur per inwoner is in Arnhem opmerkelijk rijk.’
‘Doordat we steeds breder programmeren, trekken we een steeds diverser publiek. Van Keti-koti tot Theater Oostpool: we binden en verbinden.’
Inspirerende ondernemers
Dit artikel is de derde in een reeks waarin we ondernemers – en bestuurders van ondernemende stichtingen – uit de regio Arnhem interviewen. We delen persoonlijke en inspirerende verhalen die laten zien hoe zij bijdragen aan de kracht van de regio. Blijf ons volgen voor meer unieke inzichten in wat de Regio Arnhem zo bijzonder maakt!