Boterdijk

Hou je van street art? Dan kun je Berlijn inruilen voor de Arnhemse Boterdijk. Hier zijn door de jaren heen mooie kunstwerken bij gekomen en het is ook nog eens een leuke plek om te wandelen. Nog een voordeel: het is er een stuk rustiger dan in Berlijn.

Op deze plek lag in 1944 een schipbrug. Al sinds het begin van de 17e eeuw was dit de enige vaste verbinding van Arnhem met de zuidoever van de Rijn. Na de opening van de verkeersbrug in 1935, bleef de schipbrug behouden, en was tijdens de bezettingsjaren ook lange tijd weer een belangrijke verbinding met de zuidoever, omdat de verkeersbrug in mei 1940 was vernietigd en pas in 1943 weer hersteld was.

Voor operatie Market Garden hadden de geallieerde planners in de omgeving drie bruggen als doel geïdentificeerd: de spoorbrug bij Oosterbeek, de verkeersbrug in Arnhem (nu: John Frostbrug), en de schipbrug. De taak om de schipbrug in te nemen werd toebedeeld aan een B Compagnie onder majoor Crawley van het Britse 2 parachutistenbataljon van luitenant-kolonel Frost.

Na de landing op de Renkumse heide marcheert Crawley’s eenheid met de rest van het tweede bataljon en andere daarbij aangesloten eenheden via Oosterbeek-Laag richting Arnhem. Net voorbij het spoorviaduct komt de kolonne in gevecht met Duitsers die vanuit de Arnhemse kant komen en deels op de hoogte bij station Oosterbeek-Laag zitten. B Compagnie raakt in de gevechten verwikkeld en heeft enkele slachtoffers te betreuren.

Het is door de lange opmars en de gevechten bij station Oosterbeek-Laag dat B Compagnie pas in het donker Arnhem kan binnentrekken en in het pikkedonker zich een weg zoekt naar de schipbrug. Pas na 2 uur ’s nachts komen zij daar aan en bezetten gebouwen die oostelijk van de brug lagen (in feite waar nu de oprit van de Nelson Mandelabrug ligt.  Daar aangekomen treffen zij een aantal Britse genisten aan die al hebben geconstateerd dat de Duitsers het middenstuk uit de schipbrug hebben verwijderd en aan de zuidoever hebben aangemeerd. Zij zijn op zoek naar boten om toch te kunnen oversteken, maar kunnen ook deze niet vinden of ze blijken te zijn lek gestoken.

Nu de schipbrug niet bruikbaar blijkt voor de Britten en zij daar niet veel meer kunnen doen, trekken Crawley’s groep en de Britse genisten de volgende ochtend verder naar de verkeersbrug om daar luitenant-kolonel Frost’s groep te versterken. De schipbrug zal verdere geen rol meer spelen tijdens de Slag om Arnhem.